Gedragsproblemen? Daar merkten leerkrachten Ineke en Freija niet veel van, toen zij vorig schooljaar de eerste leerlingen in de nieuwe Taalklas verwelkomden. Toch bleek de Internationale Schakel Klas voor een aantal jongeren niet de meest passende plek. Omdat zij de taal onvoldoende begrepen, was het onduidelijk wat er van ze gevraagd werd en lieten zij ‘lastig’ gedrag zien.
Leestijd 4 - 5 min
Taalklas voor nieuwkomers op Het Molenduin
“Bijzonder, de warmte en liefde die je terugkrijgt”
Van links naar rechts: Nicolle, Monique, Freija en Ineke
In Samenwerkingsverband Voortgezet onderwijs Midden Kennemerland gaan nieuwkomers naar de Internationale Schakel Klas (ISK). Omdat een aantal jongeren daar vastliep, werd Het Molenduin voor voortgezet speciaal onderwijs gevraagd om een speciale taalklas te starten. Die draait nu twee jaar – en met succes. Leerkrachten Ineke van IJzendoorn en Freija Stuijt en ondersteunend leerkracht Monique van Elk zijn apetrots op hun leerlingen.
“De verbinding met jeugdzorg is hard nodig”
Traumasensitief lesgeven
“Wij vonden de leerlingen een stuk rustiger dan veel van onze andere leerlingen”, lacht Ineke. Toch bleek na een paar maanden dat trauma’s de meeste jongeren parten speelden. Ze waren boos of verdrietig. De leerkrachten trokken alles uit de kast – “héél veel praten en aandacht” – en zochten contact met de coach van Centrum Jeugd en Gezin (CJG) om de nodige zorg te regelen.
“Dit schooljaar hebben we de samenwerking met de CJG-coach meteen gestart”, vertelt Ineke, “en die verbinding met jeugdzorg is hard nodig.” Veel jongeren moesten vanwege oorlog of geweld vluchten uit hun thuisland, anderen zijn economisch vluchteling en hebben ook zeker hun bagage. Een aantal volgt hiervoor therapie.
Scholing
En dan is er natuurlijk nog de taalbarrière. Monique: “We zijn het eerste jaar begeleid door een specialist van Melior, een onderwijs- en begeleidingsdienst die gespecialiseerd is in taal. Zij gaf het eerste jaar wekelijks taalles en nam ons daarin mee.”
Nu neemt Freija die lessen over en zij wordt daarin nog begeleid door Melior. Niet alleen bekwaamden Ineke en Freija zich in het doceren van Nederlands als tweede taal en ook volgt het gehele Molenduinteam dit jaar een training traumasensitief lesgeven.
“Nieuwkomers een voorbeeld voor andere leerlingen”
Voorbeeldrol
“De leerlingen zijn zó gemotiveerd om er iets van te maken”, vult Ineke aan. “Ze zijn ook een voorbeeld voor andere leerlingen omdat ze conflicten vaak met woorden oplossen.” Duwen, trekken of slaan is er dus nauwelijks bij. “‘We hebben genoeg ellende meegemaakt’, zeggen ze dan”, legt Ineke uit.
Monique: “Ik zie dat andere collega’s het ook heel leuk vinden om les te geven aan onze Taalklas. De leerlingen zijn echt positief ontvangen en iedereen is gemotiveerd om ze te helpen om hun leven in Nederland op te bouwen.”
De band tussen de jongeren en de leerkrachten werd in coronatijd verder versterkt omdat zij naar school konden komen in de periode van afstandsonderwijs, net als een aantal andere leerlingen voor wie dit cruciaal was.
Motivatie
“We proberen de leerlingen zoveel mogelijk mee te nemen in het programma van Het Molenduin”, zegt Monique. Dat geldt niet alleen voor het onderwijsprogramma, maar ook voor de aanpak. Zo zijn hun toekomstwensen echt leidend: dáár wordt naartoe gewerkt en dat motiveert.
Neem die leerling van vorig jaar die automonteur wilde worden. Het Molenduin wist een stageplek voor hem en nu ontwikkelt hij zich razendsnel in de autotechniek. Kijk: dáár doe je het voor.
Ook het verhaal van die oud-leerling die vluchtte uit Irak en na hard werken op Het Molenduin door kon naar een entreeopleiding en nu studeert in het mbo, maakt indruk. “Dan zie je toch dat ze denken: het is hem gelukt, dan kan het mij ook lukken”, vertelt Ineke. Twee jongeren hebben inmiddels een baan gevonden.
Het Taalklasteam zet zich met plezier in voor ‘hun’ leerlingen. Freija: “Het is zo bijzonder: de warmte en liefde die je terugkrijgt!”, vindt Freija. “Ze bedanken ons vaak voor wat we voor ze doen. En ik krijg regelmatig een knuffel als ze naar huis gaan.”
“Het is hem gelukt, dan kan het mij ook lukken”
Hamza
“Alles is leuk in de Taalklas”, glundert Hamza. Hij is “bijna zeventien” en zijn woordenschat groeit elke dag. Hamza kwam twee jaar geleden vanuit Syrië naar Nederland en maakte in zijn thuisland en tijdens de reis hierheen veel mee.
Hamza begon in de Internationale Schakel Klas, maar komt beter tot zijn recht in een kleinere klas met meer tijd om vragen te stellen en veel persoonlijke aandacht. Doordat Hamza in de school verschillende praktijkruimten zag, ontdekte hij wat hij ook wat hij graag wil worden: timmerman.
Voor Hamza naar het houtbewerkingslokaal gaat, leert hij in de klas bij Freija steeds eerst een half uur hoe (bijvoorbeeld) de verschillende gereedschappen heten. Daarna kan hij die woorden meteen gebruiken als hij met hamer, zaag en beitel aan de slag gaat. “Ik heb zin in stage!”, zegt Hamza enthousiast.
Voor het zover is, is Hamza graag te vinden op de boerderij bij Het Molenduin. “Thuis in Syrië hadden wij een boerderij”, vertelt hij. “Met koeien, schapen, eenden, kippen en ganzen.” Kijk: met die dierenwoordenschat zit het zeker al goed!
Ineke werkt na haar pensioen door op Het Molenduin, als mentor in de bovenbouw, stagecoördinator en leerkracht in de taalklas. “Ik was echt nog niet toe aan stoppen, dit werk is veel te leuk!”
Als oudste van het team werkt Ineke samen met de jongste: Freija. Zij startte twee jaar geleden op Het Molenduin in de Taalklas en doet inmiddels ook de pabo. “Ik ben blij dat Ineke nog even blijft, ik leer veel van haar!”
Monique stapte na dertig jaar werken in het basisonderwijs over naar Het Molenduin en is daar nu coachend leerkracht, met focus op de didactiek. Dit schooljaar is collega Nicolle Schaper ook toegevoegd aan het Taalklasteam.